ACA Bae ac Aberoedd Caerfyrddin

Cynigiwyd ACA Bae ac Aberoedd Caerfyrddin i’r Undeb Ewropeaidd am y tro cyntaf ym Mehefin 1995, fel endid llai, sef Ardal Cadwraeth Arbennig Cilfach Tywyn: Morfa Heli ac Aber.  Yn dilyn adolygiad gan yr UE o gynigion yr aelod-wladwriaethau, addasodd y DU ei rhestr safleoedd wreiddiol, gan ychwanegu nodweddion ac ehangu rhai safleoedd.  Yn rhan o’r broses honno, ehangwyd y safle hwn yn sylweddol, ychwanegwyd nifer o nodweddion cynefin a rhywogaeth, a newidiwyd yr enw i Fae ac Aberoedd Caerfyrddin.

Dynodwyd yr ACA yn ffurfiol yn Rhagfyr 2004 ar y sail ei bod yn cynnwys enghreifftiau Ewropeaidd rhagorol o chwech o’r nodweddion cadwraeth cynefin, a phump o’r nodweddion rhywogaeth o ddiddordeb a restrwyd yn y Gyfarwyddeb Cynefinoedd.

Cynefinoedd

  • Aberoedd
  • Cilfachau a baeau eang a bas
  • Morfeydd heli Iwerydd
  • Llyrlys (Salicornia) ac unflwyddiaid eraill sy’n cytrefu mewn llaid a thywod
  • Gwastadeddau llaid a thywod nas gorchuddir gan ddŵr y môr pan fo ar drai
  • Cefnau tywod a orchuddir gan ychydig o ddŵr y môr trwy gydol yr amser

Rhywogaethau

  • Herlynod Alosa alosa (isod dde uchaf)
  • Gwangod Alosa fallax (isod chwith uchaf)
  • Llysywod pendoll yr afon Lampetra fluviatilis (islaw gwaelod ar y chwith)
  • Pen llysywen bendoll y môr Petromyzon marinus (islaw gwaelod ar y dde)
  • Dyfrgwn Lutra lutra

Mae’r crynodeb o’r ar gael ar wefan y Cydbwyllgor Cadwraeth Natur yma.

I weld map sy’n dangos crynodeb dynodol o ddosbarthiad y nodweddion cynefin, cliciwch yma (1Mb pdf).

Morfa heli, moryd afon Llwchwr >>>>>>>>>